Oznaczenia felg umieszczane na powierzchni obręczy opisują parametry związane z ich wymiarami i konstrukcją. Wiedząc, jakie znaczenie mają poszczególne symbole tworzące oznaczenie felgi, można dobrać obręcze o właściwym rozmiarze. Podpowiemy wam jak prawidłowo odczytywać oznaczenia na felgach.
Gdzie na feldze umieszczane są oznaczenia
Zadając pytanie: „gdzie są oznaczenia na felgach?” nie możemy spodziewać się jednoznacznej odpowiedzi. Wynika to z faktu, iż nie określają tego żadne przepisy. Dlatego na oznaczenie felgi możemy się natknąć w różnych miejscach na powierzchni obręczy. W dużej mierze zależy to od marki felg, ich konstrukcji, a także rodzaju.
Oznaczenia na felgach aluminiowych
Jednym z głównych walorów felg aluminiowych jest wygląd. By nie psuć ich wrażenia wizualnego, producenci z reguły umieszczają oznaczenia na wewnętrznej stronie obręczy. Najczęściej możemy spodziewać się ich na ramionach lub w okolicach otworu centralnego. Z oznaczeniami na frontowej części felg aluminiowych można spotkać się częściej w przypadku sportowych modeli obręczy.
Oznaczenia na felgach stalowych
Felgi stalowe, w przeciwieństwie do alufelg, nie służą poprawie walorów wizualnych pojazdu. Z tego powodu producenci nie stronią aż tak mocno od umieszczania oznaczenia na froncie felgi. W dużej mierze ułatwia to dostęp do nich – nie jest konieczne ściągnięcie koła z osi pojazdu, aby odczytać oznaczenie. Jednak oznaczenia felg stalowych – podobnie jak w przypadku alufelg – mogą być też ukryte na wewnętrznej stronie obręczy.
Wymiary – podstawowe parametry felg
Przykładowe oznaczenie wymiarów i profili felgi może wyglądać następująco:
7.5J x16H2 ET 35
Poszczególne elementy tego zapisu to:
- 7.5 – szerokość podawana w calach
- J – profil kołnierza felgi
- 16 – średnica felgi podawana w calach
- H2 – profil przekroju felgi
- ET 35 – odsadzenie podawane w milimetrach
Każdy z wymienionych parametrów felg został wyjaśniony w poniższych akapitach. Opisane zostały również inne oznaczenia, z którymi można spotkać się na powierzchni obręczy.
Szerokość felgi
Pierwsza liczba w oznaczeniu rozmiaru felgi – w przykładzie jest to 7.5 – opisuje jej szerokość. To wymiar podawany w calach. Wyznacza go odległość oddzielająca przeciwległe kołnierze felgi, pomiędzy którymi montuje się oponę. Na jej podstawie należy zatem dobierać szerokość opony, która ma się znaleźć na feldze – szerokość ogumienia musi być mniejsza od szerokości felgi.
W tabeli poniżej prezentujemy jak dopasować właściwą szerokość opony do felgi.
Dobór szerokości ogumienia do felgi nie jest narzucony z góry. Poszczególne szerokości felg są dopasowane do opon o różnej wartości tego parametru.
W tuningu praktykuje się zakładanie zbyt wąskiej opony w stosunku do szerokości felgi (Stance Style). Taki zabieg sprzyja obniżeniu samochodu, poprzez nachylenie ścian bocznych ogumienia. Pozwala również zamontować felgę w większym rozmiarze. Opona o szerokości dobranej do felgi mogłaby w takiej sytuacji obcierać o elementy wnętrza nadkola – nachylone ściany boczne obniżają jej wysokość. Opona będzie dzięki temu sztywniejsza, jednak przy agresywnym pokonywaniu zakrętów istnieje ryzyko zsunięcia się ogumienia z felgi.
Średnica obręczy
W przykładowym zapisie rozmiaru felgi – 7.5J x16H2 ET 35 – średnica obręczy kryje się za liczbą 16. Ten parametr felgi również podawany jest w calach. Właściwie dopasowana opona musi mieć średnicę wewnętrzną równą średnicy felgi. W przeciwieństwie do szerokości obręczy, w tym przypadku nie ma żadnego zakresu rozmiarów opon dostosowanych do jednej średnicy felgi – muszą być one ściśle dopasowane.
ET felgi
ET felgi znane również jako odsadzenie lub offset, to odległość pomiędzy dowolnym punktem na płaszczyźnie montażowej, która przylega bezpośrednio do piasty, a płaszczyzną symetrii przebiegającą przez środek szerokości felgi. Przyjmuje formę znaku „ET” połączonego z wymiarem w milimetrach.
Przykładowe oznaczenie parametru felgi ET 35 mówi nam zatem, że powierzchnia montażowa jest wysunięta na zewnątrz nadkola 35 mm dalej, niż płaszczyzna symetrii felgi. Im wartość parametru ET jest niższa, tym bliżej nadkola znajdzie się felga.
Ten wymiar może być również ujemny – w sytuacji, gdy powierzchnia przylegania felgi do piasty jest wsunięta w nadkole głębiej niż płaszczyzna symetrii obręczy – felga będzie wówczas bardziej wysunięta z nadkola. Wśród felg występują także modele, których ET wynosi 0.
Chcąc poprawić wygląd samochodu kierowcy często montują w swoich pojazdach felgi o niższym ET. Poprzez zrównanie felgi z nadkolem samochód poszerza się optycznie. Istnieje jednak ryzyko, że opona będzie ocierać się o nadkole.
Rozstaw otworów montażowych
Rozstaw otworów montażowych ukryty za symbolem PCD (ang. Pitch Circle Diameter) opisywany jest przez oznaczenie, składające się z dwóch parametrów – ilości otworów montażowych oraz średnicy okręgu, na którym można je opisać przy takim rozstawie.
Producenci zwykle nie umieszczają go w sąsiedztwie oznaczeń średnicy i szerokości. Jest ono jednak konieczne, aby właściwie dopasować felgę do piasty koła. Przykładowy rozstaw śrub może przybrać formę np. 5x112 (stosowane m.in. w modelach Audi i Mercedesa).
Liczba 5 określa ilość otworów montażowych w feldze, w które wchodzą śruby (szpilki) piasty. Z kolei 112 to średnica okręgu, na którym opisane są otwory, wyrażona w milimetrach. W niektórych przypadkach może być ona podawana w calach.
Średnica otworu centralnego
Otwór centralny, nazywany zamiennie centrującym, jest zlokalizowany na środku obręczy. Wchodzi w niego kołnierz centrujący (czop) piasty. Dzięki temu otwór jest w stanie przenieść drgania koła na piastę.
Nie ma ujednoliconego oznaczenia tego parametru felgi. Różni producenci mogą stosować odmienne oznaczenia, wśród których może pojawiać się np. CH lub CB. Przykładowe oznaczenie otworu centrującego może zatem przyjąć formę CH 57, co oznacza, że jego średnica wynosi 57 mm. Jeżeli średnica otworu centralnego jest zbyt duża w stosunku do kołnierza centrującego piasty, można zastosować odpowiednio dobrany pierścień centrujący, aby zniwelować różnicę.
Montaż felg o zbyt dużym otworze centrującym – niedopasowanym do piasty – grozi odkręceniem obręczy lub uszkodzeniem piasty. Ze względu na niewłaściwe ułożenie felgi na piaście może generować nadmierne drgania.
Profile felgi
Profil przekroju felgi
Profil przekroju felgi to parametr określający kontury powierzchni, na której montuje się oponę. Można na jego podstawie określić liczbę i ukształtowanie tzw. garbów, które mają wpływ na sztywność i wytrzymałość obręczy. Symbol profilu przekroju umieszczany jest zwykle przy średnicy felgi. W przykładowym oznaczeniu jest to H2. Poniższa tabela wyjaśnia, jakie profile przekroju kryją się pod poszczególnymi symbolami.
Felgi z rozszerzonym garbem przeznaczone są do użytku z oponami typu run flat. We wszystkich powyższych profilach przekroju nachylenie ścianki poprowadzonej od kołnierza do środka przekroju felgi musi wynosić 5°.
Profile niewystępujące w felgach do samochodów osobowych
W felgach przeznaczonych do pojazdów ciężarowych, przemysłowych oraz rolniczych można spotkać kilka innych rodzajów profilu:
- flat base
- semi-drop centre
- 15° drop centre
- drop-centre
- divided
Profil kołnierza felgi
Litera umieszczona w oznaczeniu felgi bezpośrednio po szerokości obręczy określa rodzaj budowy kołnierza. Profil kołnierza felgi zależny jest od jej przeznaczenia. Użyte w przykładzie – 7.5J x16H2 ET 35 – oznaczenie „J”, oznacza felgę używaną w samochodach osobowych. Pozostałe oznaczenia profilu kołnierza felgi to:
Dodatkowe oznaczenia na felgach
Numer KBA
To oznaczenie znajduje się na frontowej części felgi. Numer KBA odpowiada numerowi dopuszczającemu felgę do ruchu. Pozwolenie wydawane jest przez Federalny Urząd Ruchu Drogowego w Niemczech.
Poprzez numer KBA nie można sprawdzić modelu felgi. Mówi nam jedynie, jakim modelom samochodów jest dedykowana – oferuje takie same parametry jak obręcze OEM.
Polskie prawo nie zakazuje jazdy na felgach, których KBA nie jest zgodne z modelem pojazdu. Jednak poruszanie się na takich felgach może wiązać się z utratą gwarancji producenta samochodu.
Nośność felgi
W przeciwieństwie do nośności opon, nośność felgi nie kryje się za indeksem. Jest wyrażona bezpośrednio w kilogramach przy oznaczeniu Max Load. Minimalna nośność jednej felgi nie może być niższa niż połowa wartości nacisku cięższej osi pojazdu.
Przykładowo: jeżeli nacisk na przednią oś pojazdu wynosi 1400 kg a nacisk na oś tylną 1700 kg, to należy zastosować w nim felgi o minimalnej nośności 850 kg, gdyż taki wynik da nam podzielenie 1700 kg na 2 felgi.
Zaświadczenia, certyfikaty, homologacje felg
Certyfikaty i homologacje sporo mówią o właściwościach felg – są potwierdzeniem ich jakości. W Polsce, prawo nie nakłada na kierowców obowiązku posiadania ze sobą certyfikatu. Jednak niektóre kraje zachodnie wymagają, aby dopasowanie felg do pojazdu było potwierdzone przez odpowiednie zaświadczenie.
- TÜV – Oznaczenie jest potwierdzeniem, że dany model felg przeszedł testy potwierdzające bezpieczeństwo produktu. Wystawiany jest przez niemiecki związek inspekcji technicznej – Technischer Überwachungsverein.
- ABE – Ten certyfikat daje gwarancję, że akcesoria tuningowe takie jak m.in. felgi spełniają standardy montażowe. Obręcze z certyfikatem ABE (Allgemeine Betriebserlaubnis) pasują do samochodu bez żadnych modyfikacji technicznych. Homologacja ABE jest pomocna np. przy montażu felg o niższym parametrze ET.
- ECE – Homologacja ECE (Economic Commision for Europe) jest potwierdzeniem zgodności ze standardami OE (Original Equipment). Właściwości felg z oznaczeniem ECE odpowiadają tym z pierwszego montażu i nie wymagają dodatkowych certyfikatów jak zaświadczenie TÜV. W odróżnieniu od dwóch wcześniej wymienionych oznaczeń numer ECE można odnaleźć na powierzchni felgi. W znacznym stopniu ułatwia to jego weryfikację podczas kontroli drogowej np. w Niemczech.
