Chociaż opony motocyklowe wyraźnie różnią się od samochodowych, to zasada ich działania jest w zasadzie taka sama. Prawidłowe ciśnienie w oponach motocyklowych jest zatem konieczne, aby w pełni wykorzystać przyczepność i umożliwić bezpieczną jazdę. Dlaczego regularna kontrola ciśnienia w kołach motocykla jest tak ważna i jak dobrać odpowiednią wartość ciśnienia opon jednośladu? Poniżej wyjaśniamy związane z tym niejasności.
Ciśnienie w oponach motocyklowych – jak wpływa na zachowanie jednośladu?
Ciśnienie opon musi m.in. umożliwiać właściwą pracę bieżnika, zapewniać odpowiednią amortyzację nierówności nawierzchni, a także optymalizować opory toczenia. Dlatego nie może być ani za małe, ani zbyt duże – musi pozwalać na odpowiednie ugięcie bieżnika w miejscu kontaktu z podłożem.
Zbyt niski poziom ciśnienia w kołach motocyklowych spowoduje nadmierne ugięcie bieżnika, przez co obręcz koła będzie mocno napierać na oponę. W efekcie może dojść do zniszczenia opony. Przy obniżonym ciśnieniu opona nagrzewa się szybko, co również zwiększa ryzyko jej uszkodzenia. Ponadto niedobór ciśnienia negatywnie wpływa na prowadzenie i stabilność jazdy. Da się wówczas odczuć wrażenie „pływania” motocykla na nawierzchni.
Opony motocyklowe ze zbyt dużym ciśnieniem nie są w stanie ugiąć odpowiednio swojego bieżnika, przez co zmniejsza się strefa kontaktu z nawierzchnią. Efektem tego jest oczywiście obniżenie poziomu przyczepności, co ciągnie za sobą większe ryzyko poślizgu. Ponadto pojawia się też spadek komfortu jazdy spowodowany niemożliwością skutecznego tłumienia nierówności przez uginający się na nich bieżnik. Skoro niedobór ciśnienia przyspiesza nagrzewanie ogumienia, to nadmiar powietrza sprawia, że guma nagrzewa się dłużej. W efekcie opony potrzebują więcej czasu, aby „złapać” właściwą temperaturę pracy.
Prawidłowe ciśnienie opon motocyklowych jest zawsze wskazane przez producenta jednośladu. W instrukcji użytkowania motocykla znajduje się zwykle tabela prawidłowego ciśnienia opon w danym modelu. Na podstawie prób i testów projektanci są w stanie określić optymalny przedział ciśnienia, w którym ogumienie osiąga swoje najlepsze parametry w połączeniu z charakterystyką pracy motocykla. Dzięki temu opony mogą wówczas zaoferować najlepszą równowagę między przyczepnością, stabilnością, komfortem, odpornością na ścieranie oraz oporem toczenia.
Jakie ciśnienie do opon motocyklowych dobrać, gdy nie znamy wartości podanych przez producenta?
Wartości prawidłowego ciśnienia opon motocyklowych różnią się w zależności od rodzaju jednośladu. Inną dawkę powietrza należy wpompować do kół w skuterze, inną w szosowym motocyklu sportowym, a jeszcze inną w turystycznym enduro. Dlatego zasadniczo najlepiej polegać na wartościach ciśnienia określonych przez producenta. W danych technicznych zawartych w instrukcji obsługi można odnaleźć właściwe parametry ciśnienia. Są one podawane jako przedział, pozwalający dobrać ciśnienie w zależności od sposobu użytkowania motocykla – czy jeździmy sami, z pasażerem, z bagażami.
Zwykle rekomendowane wartości ciśnienia dla popularnych motocykli mieszczą się w przedziale 2,1-2,5 bara dla koła przedniego, oraz 2,3-2,9 bara dla koła tylnego. W sytuacji awaryjnej, gdy musimy uzupełnić powietrze w kole, a nie mamy dostępu do danych producenta, można tymczasowo dobrać wartość z tych przedziałów. Oczywiście trzeba przy tym wziąć pod uwagę charakterystykę naszego motocykla – cięższe modele wymagają wyższego ciśnienia kół, aby utrzymać dużą masę. Należy również możliwie szybko ustawić wartości ciśnienia rekomendowane przez producenta, aby uniknąć pogorszenia parametrów jezdnych oraz przedwczesnego zużycia opon.
Jakie ciśnienie opon w motocyklu 125 cm3?
Najmniejsze motocykle o pojemności 125 cm3 są dobrym wyborem dla początkujących kierowców. Z uwagi na swoją niską masę, nie wymagają one zbyt wysokiego ciśnienia w oponach. Dlatego, jeżeli musimy tymczasowo dobrać ciśnienie do motocykla 125 cm3, dla przedniego koła można ustawić wartość z zakresu 1,8-2,0 bara, a dla tylnego 2,1-2,3 bara.
Jak zmierzyć i ustawić ciśnienie w oponach motocyklowych?
Ciśnienie w oponach zmienia się wraz z temperaturą – jego wartość wzrasta, gdy ogumienie się nagrzewa. Wpływa na to również temperatura otoczenia – znaczny spadek lub wzrost temperatury powietrza może odczuwalnie wpłynąć na ciśnienie opon. Ponadto istnieje również naturalna utrata ciśnienia, przez co po kilku miesiącach ilość barów z pewnością będzie istotnie niższa i zmienią się przez to parametry jezdne. Dlatego w sezonie motocyklowym należy co około 3 tygodnie kontrolować ciśnienie opon.
Najbardziej przystępnym sposobem pomiaru ciśnienia w kołach jest wizyta na stacji paliw, na której dostępny jest darmowy kompresor powietrza. Urządzenia na stacjach pozwalają zwykle ustawić pożądaną wartość ciśnienia. Wówczas wystarczy podpiąć przewód kompresora do wentyla w oponie – na wyświetlaczu pojawi się aktualne ciśnienie, a ilość barów zostanie uzupełniona do poziomu ustawionego na panelu. Niektóre stacje korzystają z kompresorów wyposażonych w analogowy manometr – w takiej sytuacji należy podłączyć przewód bez wcześniejszego ustawiania wartości ciśnienia i pompować powietrze do momentu, w którym wskazówka manometru wskaże odpowiednią liczbę.
Należy pamiętać, aby pomiaru dokonywać, gdy koła są zimne. Producenci motocykli podają prawidłowe wartości ciśnienia kół w swoich modelach dla zimnych opon. Dlatego nie należy mierzyć i uzupełniać ilości powietrza po dłuższej jeździe. Dzięki temu odczyt będzie maksymalnie miarodajny i pozwoli osiągnąć możliwie wysokie parametry opon w motocyklu.
