Prawidłowe ciśnienie w oponach to kluczowy aspekt w osiąganiu maksymalnie wysokich i zrównoważonych parametrów ogumienia. Dlatego regularna kontrola ciśnienia powinna być nieodłącznym elementem życia każdego kierowcy i posiadacza samochodu. W przeciwnym wypadku użytkowaniu auta towarzyszyć będzie pogorszenie prowadzenia i spadek bezpieczeństwa jazdy, a opony mogą zużyć się przedwcześnie. Jak sprawdzać ciśnienie w oponach, aby wynik był maksymalnie miarodajny, oraz jak często należy to robić?
Jak sprawdzać ciśnienie w oponach, to na pewno nie po długiej jeździe
Najważniejsza zasada sprawdzania ciśnienia w oponach to robić to na zimnych kołach. Producenci aut informują w instrukcji każdego pojazdu, jakie ciśnienie w oponach należy zastosować. Zwykle informacja o prawidłowym ciśnieniu znajduje się również na naklejce znamionowej, która jest umieszczana w samochodzie – np. na słupku przy drzwiach kierowcy lub na klapce wlewu paliwa.
Wartości ciśnienia dla poszczególnych rozmiarów opon podawane przez producentów samochodów dotyczą nierozgrzanego ogumienia. Natomiast podczas jazdy wraz ze wzrostem temperatury opon, wzrasta również ciśnienie w środku. W efekcie chcąc sprawdzić ciśnienie po dłuższej jeździe, możemy niepotrzebnie spuścić trochę powietrza.
Optymalnie jest zmierzyć ciśnienie w oponach po kilkugodzinnym postoju, jednak konieczny jest przy tym dostęp do kompresora. W przypadku jego braku pozostaje zlokalizować najbliższą stację paliw z kompresorem.
Kontrola ciśnienia w oponach – jak używać kompresora?
Kompresory na stacjach benzynowych są często wyposażone w panel, na którym należy ustawić ciśnienie, jakie chcemy mieć w naszych oponach. Podstawowa jednostka wykorzystywana do przedstawiania ciśnienia kół w Polsce to bary. W przypadku wystąpienia innych jednostek można wykorzystać przelicznik: 1 kPa = 0,01 bar = 0,01 at = 0,145 psi.
Po wprowadzeniu ciśnienia w panelu kompresora wystarczy odkręcić wentyl w kole i założyć na niego dyszę kompresora – końcówka dyszy musi być szczelnie dociśnięta do wentyla. Panel kompresora powinien wówczas wyświetlić aktualny odczyt ciśnienia. Jeżeli wartość będzie niższa od wprowadzonej wcześniej przez nas w panelu, kompresor uzupełni ilość powietrza w kole. Jeśli ciśnienie w oponach będzie natomiast wyższe, część powietrza zostanie wypuszczona.
Na kompresorach z analogowym manometrem wartość ciśnienia kół można odczytać ze wskazówki, która uniesie się po podłączeniu dyszy kompresora do wentyla. Jeżeli wartość ciśnienia będzie zbyt niska, należy przytrzymać spust dyszy do momentu, aż kompresor wpompuje odpowiednią ilość powietrza – wskazówka manometru będzie unosić się w trakcie pompowania.
Kiedy sprawdzać ciśnienie w oponach?
Powietrze wpompowane w oponę zmienia swoje ciśnienie nie tylko w trakcie jazdy – wpływają na to również zmiany temperatury otoczenia. Ponadto niewielka utrata ciśnienia wynika z przyczyn naturalnych. Dlatego warto kontrolować ciśnienie opon przynajmniej raz w miesiącu, a przy starszych i mocno zużytych oponach nawet co dwa tygodnie.
Wzrost temperatury o 10°C powoduje wzrost ciśnienia w oponie o około 0,1 bara. Jeżeli temperatura spadnie o 10°C, to analogicznie ciśnienie w oponie również się obniży o około 0,1 bara. W efekcie na przełomie sezonów warto sprawdzać ciśnienie przy wyraźnych skokach i mocnych spadkach temperatury.
Ciśnienie w oponach należy również koniecznie zweryfikować przed wyjazdem w trasę. W takiej sytuacji warto, aby w trakcie pomiaru, w samochodzie znajdowali się pasażerowie oraz bagaże. Dzięki temu można dostosować ciśnienie do faktycznego obciążenia auta. Jeżeli zmierzymy ciśnienie przed zapakowaniem się na wyjazd, powietrza może być w kołach nieco zbyt mało. Ponadto warto pamiętać o sprawdzaniu ciśnienia w kole zapasowym – nie tylko przed wyjazdem w trasę, ale również w trakcie regularnych kontroli.
Czym grozi jazda ze zbyt niskim ciśnieniem w kołach?
Miernik ciśnienia lub kompresor są najłatwiejszym sposobem, aby wykryć niedobór ciśnienia w kołach. Urządzenia wskazują nawet małe ubytki, które nie są odczuwalne w trakcie normalnej jazdy, ale mają wpływ m.in. na opory toczenia. Jednak gdy ciśnienie kół spadnie zbyt nisko, to kierowca powinien zauważyć charakterystyczne objawy: opóźnioną reakcję na ruch kierownicy, spadek stabilności, pogorszenie skuteczności hamowania, a także większą tendencję do podsterowności i nadsterowności.
Użytkując auto ze zbyt niskim ciśnieniem w kołach przez dłuższy czas, łatwo jest doprowadzić do nieregularnego zużycia bieżnika. Zwykle obszary boczne wycierają się w takiej sytuacji znacznie szybciej. Na warstwie butylowej, która utrzymuje ciśnienie w ogumieniu, może wystąpić tzw. zużycie marmurkowe. Oprócz tego opona staje się znacznie bardziej narażona na uszkodzenia mechaniczne.
Zbyt wysokie ciśnienie kół też nie jest wskazane
Jeżeli opony zostaną napompowane nadmiernie, również wzrasta szansa ich uszkodzenia. Przepompowanie kół zwiększa też ryzyko ich przegrzania. Oprócz tego znacząco spada komfort jazdy, gdyż ogumienie traci część właściwości amortyzujących. Nadmiar ciśnienia ogranicza też obszar styku bieżnika z podłożem i zaburza rozkład nacisków – zaokrąglony bieżnik styka się z nawierzchnią w części centralnej, a strefy boczne są uniesione. Efektem tego jest nie tylko nieregularne zużycie, ale także spadek przyczepności.
Warto pamiętać o tym, że źle dobrane ciśnienie wpływa także na pracę innych podzespołów samochodu – jak m.in. elementy zawieszenia. W efekcie brak regularnej kontroli ciśnienia może wiązać się nie tylko z przedwczesnym zużyciem opon, ale również np. amortyzatorów lub wahaczy. Dlatego właściwie dobrane ciśnienie przekłada się nie tylko na komfort korzystania z samochodu i bezpieczeństwo jazdy, ale w szerokiej perspektywie może wiązać się też z niższym kosztem użytkowania pojazdu.
