Zakup opon nie zawsze oznacza nowego kompletu złożonego z czterech sztuk. Czasem dwie opony wciąż mogą zapewnić parametry pozwalające na ich dalsze użytkowanie. Wówczas pojawia się dylemat – lepsze opony na przód czy tył? Przyjmuje się, że nowe ogumienie powinno być montowane na tylnej osi, co zapewnia wyższe bezpieczeństwo w zakrętach. Może to jednak negatywnie wpływać na inne parametry. Czy montowanie lepszych opon z przodu może być zatem lepszym rozwiązaniem w określonych sytuacjach? Podpowiadamy jak montować ogumienie o różnym stopniu zużycia.
Lepsze opony z przodu czy z tyłu – co mówią eksperci?
Kwestia montażu opon o różnym stopniu zużycia została sprawdzona przez ekspertów różnych firm i instytucji. W teście przeprowadzonym przez automobilklub ADAC wysunięto wniosek potwierdzający, że lepsze opony powinny zawsze trafiać na tylną oś. Testy przeprowadzone przez Michelin sugerują jednak, że wcale nie jest to regułą – niektóre parametry ulegają poprawie, gdy lepsze opony zostaną zamontowane na przedniej osi. W rezultacie eksperci Michelin zalecają, aby to czy lepsze opony zamontować z tyłu, czy z przodu, odnieść do swoich oczekiwań i sposobu użytkowania samochodu.
Test opon o różnym stopniu zużycia przeprowadzony przez ADAC
W teście ADAC wykorzystano samochód przednionapędowy. Próby przeprowadzono na torze, na różnych typach nawierzchni – suchej oraz mokrej. Wykorzystano wówczas trzy konfiguracje kompletu opon:
- używane opony z tyłu i nowe z przodu
- używane opony z przodu i nowe z tyłu
- nowe opony na każdej osi
Próby zostały przeprowadzone zarówno z udziałem systemów stabilizacji toru jazdy i kontroli trakcji, jak i z wyłączonymi systemami wsparcia kierowcy. Punktem odniesienia był przejazd samochodu z kompletem nowych opon. Podczas jazdy na mokrej nawierzchni pojazdy z nowymi oponami z przodu musiały obniżyć swoją prędkość o około 10-15 km/h – próby pokonywania zakrętów z tą samą prędkością co przy nowych oponach kończyły się wypadnięciem z łuku. Zauważalnie obniżyła się stabilność pojazdów.
Samochody z nowymi oponami na tylnej osi oraz zużytymi na przedniej poradziły sobie nieco lepiej – tył samochodu zachowywał stabilność, co pozwoliło pokonywać zakręty o 5-10 km/h szybciej, niż przy nowych oponach z przodu. Zamontowanie nowych opon z tyłu a używanych z przodu przekładało się jednak na utrudnione ruszanie z miejsca oraz rozpędzanie pojazdu. Ten efekt może być jednak pomocny – ostrzega kierowcę o obniżonej przyczepności nawierzchni. Nowe opony z przodu pozwolą pewniej ruszyć, co może zachęcać do szybszej jazdy, a obniżona stabilność w zakrętach spowodowana gorszymi oponami z tyłu może łatwo doprowadzić do utraty panowania nad pojazdem.
Lepsze opony na przód czy tył – jakie są wnioski specjalistów marki Michelin?
Marka Michelin przeprowadziła kompleksowy test, uwzględniający każdą możliwą konfigurację:
- samochód z napędem na przód, nowe opony z przodu, używane z tyłu,
- samochód z napędem na przód, nowe opony z tyłu, używane z przodu,
- samochód z napędem na tył, nowe opony z przodu, używane z tyłu,
- samochód z napędem na tył, nowe opony z tyłu, używane z przodu,
- samochód z napędem na 4x4, nowe opony z przodu, używane z tyłu,
- samochód z napędem na 4x4, nowe opony z tyłu, używane z przodu.
Przeprowadzony test pozwolił zebrać wnioski i wyróżnić zarówno wady, jak i zalety każdej z możliwych sytuacji.
Samochód z napędem na przód, nowe opony z przodu, używane z tyłu
Zalety:
- Dobra przyczepności w trakcie ruszania oraz utrzymanie krótkiej drogi hamowania na mokrej, oraz pokrytej śniegiem jezdni
- Zachowanie dobrej przyczepności na mokrej i suchej jezdni
- Mocno ograniczone ryzyko aquaplaningu podczas jazdy w linii prostej
Wady:
- Spadek skuteczności hamowania w zakrętach podczas jazdy na mokrej nawierzchni
- Niska skuteczność hamowania w ostrych zakrętach
- Niewielka odporność na aquaplaning w zakrętach
- Spadek stabilności jazdy na mokrej drodze – większa podatność samochodu na „zarzucanie”
Samochód z napędem na przód, nowe opony z tyłu, używane z przodu
Zalety:
- Skuteczniejsze hamowanie w zakrętach na mokrej nawierzchni
- Wyższa stabilność na mokrej nawierzchni – większa odporność pojazdu na zarzucanie
- Wyższa odporność na aquaplaning podczas szybkiego pokonywania zakrętów
Wady:
- Samochód bardziej zarzuca na suchej drodze
- Wyższa podatność na aquaplaning na prostej drodze
- Obniżony komfort prowadzenia i gorsze przyspieszanie w zakrętach
- Niższa przyczepność i trudniejsze ruszanie na mokrej i suchej drodze
- Spadek skuteczności hamowania na mokrej i ośnieżonej jezdni
Samochód z napędem na tył, nowe opony z przodu, używane z tyłu
Zalety:
- Wyższy komfort i bezpieczeństwo podczas pokonywania długich zakrętów na suchej jezdni
- Skuteczniejsze hamowanie na mokrej i pokrytej śniegiem jezdni
- Wyższa odporność na zarzucanie nadwozia podczas jazdy w zakrętach na suchej nawierzchni
Wady:
- Spadek przyczepności podczas ruszania pojazdem z miejsca na oblodzonej i ośnieżonej jezdni
- Obniżona skuteczność hamowania w zakrętach na suchej i mokrej drodze
- Wyższe ryzyko aquaplaningu na prostej i w zakrętach
- Wyższa podatność nadwozia na zarzucanie na mokrej drodze podczas jazdy w zakrętach
Samochód z napędem na tył, nowe opony z tyłu, używane z przodu
Zalety:
- Wyższa skuteczność przyspieszania podczas jazdy w zakrętach na drodze pokrytej śniegiem
- Krótsza droga hamowania w zakrętach na suchej i mokrej nawierzchni
- Niższe ryzyko aquaplaningu w zakrętach i na prostej
- Wyższa stabilność i mniejsza podatność nadwozia na zarzucanie na mokrej drodze podczas pokonywania zakrętów
Wady:
- Obniżona stabilność hamowania na ośnieżonej i oblodzonej nawierzchni
- Spadek przyczepności podczas pokonywania długich zakrętów na suchej drodze
- Wyższa podatność na zarzucanie nadwozia na suchej nawierzchni
Samochód z napędem na 4x4, nowe opony z przodu, używane z tyłu
Zalety:
- Wyższa skuteczność hamowania na mokrej i pokrytej śniegiem drodze
- Lepsze prowadzenie podczas pokonywania długich zakrętów na suchej nawierzchni
- Mniejsza podatność nadwozia na zarzucanie w zakrętach na suchej drodze
Wady:
- Niższa przyczepność w trakcie ruszania na ośnieżonej i oblodzonej nawierzchni
- Obniżona efektywność hamowania w zakrętach podczas jazdy na suchej drodze
- Spadek odporności na aquaplaning na prostej i w zakrętach
- Wyższa podatność nadwozia na zarzucanie podczas pokonywania zakrętów na mokrej nawierzchni
Samochód z napędem na 4x4, nowe opony z tyłu, używane z przodu
Zalety:
- Skuteczniejsze przyspieszanie w zakrętach na ośnieżonej nawierzchni
- Wyższa efektywność hamowania w zakrętach na mokrej i suchej nawierzchni
- Lepsza odporność na aquaplaning na prostej oraz w zakrętach
- Mniejsza podatność nadwozia na zarzucanie podczas pokonywania zakrętów na mokrej drodze
Wady:
- Obniżona stabilność hamowania na oblodzonej, oraz ośnieżonej drodze
- Niższa przyczepność podczas pokonywania długich zakrętów na suchej nawierzchni
- Wyższa tendencja do zarzucania samochodu na suchej drodze
Zdaniem testerów z Michelin nie ma idealnego rozwiązania w kwestii montażu nowych opon na przedniej lub tylnej osi. Pomimo tego, że większość źródeł zaleca montaż nowych opon z tyłu, specjaliści Michelin mówią, że nie jest to regułą. Każdy ze sposobów rozwiązania dylematu: lepsze opony na przód czy tył, powinien być rozważony w odniesieniu do własnego sposobu użytkowania samochodu.
Opony o różnym stopniu zużycia na przedniej i tylnej osi to duży błąd – opinia ÖAMTC
Austriacki automobilklub ÖAMTC także przeprowadził testy na samochodzie wyposażonym w opony o różnym stopniu zużycia. Werdykt tej organizacji określa taką praktykę jako poważny błąd obniżający bezpieczeństwo jazdy. Testy przeprowadzono na letnim ogumieniu marki Michelin, zamontowanym w samochodzie z napędem na przednie koła. Pierwsze próby obejmowały ogumienie o różnicy w wysokości bieżnika nieprzekraczającej 1,5 mm. W kolejnym etapie sprawdzono opony, w których różnica wysokości bieżnika pomiędzy przednią i tylną osią wynosiła 3 mm.
Przeprowadzone próby wykazały, że w przypadku lepszych opon z przodu samochód zapewnia krótszą drogę hamowania i skuteczniej opiera się zjawisku aquaplaningu. Lepsze opony z tyłu to natomiast wyższa stabilność w zakrętach i podczas zmiany toru jazdy, co było szczególnie widoczne na mokrej nawierzchni.
Testy wykazały również, że przy niewielkiej różnicy bieżnika wynoszącej około 1 mm zachowanie samochodu nie ulega drastycznemu pogorszeniu, a system ESP może skutecznie korygować tor jazdy. Próby wykonane na oponach o znacznej różnicy bieżnika wskazują jednak wyraźnie widoczny spadek bezpieczeństwa. Mocniej zużyte opony na tylnej osi stwarzają znaczne ryzyko poślizgu nadsterownego, z którym system ESP może sobie nie poradzić. Przy mocniej zużytych oponach z przodu droga hamowania jest jednak znacznie dłuższa, dlatego ÖAMTC nie rekomenduje poruszania się na komplecie ogumienia złożonym z dwóch nowych i dwóch używanych opon. Jeżeli jednak kierowca jest zmuszony do montażu takiego zestawu, to zalecenia specjalistów z Austrii potwierdzają, że lepsze opony powinny znaleźć się na tylnej osi.