Czy warto kupić opony całoroczne? Wskazówki i opinie

Nie sposób nie dostrzec rosnącej popularności opon całorocznych. Producenci wypuszczają kolejne modele, które coraz lepiej równoważą parametry w poszczególnych sezonach. Nie mogą one jednak całkowicie zastąpić modeli letnich i zimowych – opinie ekspertów potwierdzają, że opony wielosezonowe stanowią kompromis i w dalszym ciągu ustępują modelom sezonowym w zakresie szczytowych parametrów. Dlatego nie sprawdzą się u każdego. Czym opony całoroczne różnią się od sezonowych i w jakich przypadkach warto brać je pod uwagę?

Czym są opony całoroczne i co odróżnia je od sezonowych?

Opony całoroczne to rodzaj ogumienia, które musi zapewniać odpowiednią skuteczność na rozgrzanych słońcem oraz mokrych od deszczu drogach w sezonie letnim, a także na pokrytym śniegiem i zmrożonym od zimna asfaltem w sezonie zimowym. Ponadto muszą oczywiście radzić sobie również w okresach przejściowych, gdy występuje m.in. gołoledź oraz błoto pośniegowe.

Całoroczne możliwości opon wielosezonowych są zasługą odpowiednio dobranej mieszanki gumowej oraz wzoru nacięć na bieżniku, który łączy w sobie elementy typowe dla bieżników letnich oraz zimowych. W efekcie opony całoroczne stanowią kompromis i równowagę – są na tyle uniwersalne, że radzą sobie w każdym sezonie, ale nie zapewniają aż tak wysokich możliwości, jak opony idealnie dopasowane do danego sezonu. Krótka charakterystyka mieszanek oraz bieżników stosowanych w poszczególnych rodzajach opon pozwoli przybliżyć różnice pomiędzy nimi.

Mieszanka gumowa w oponach całorocznych musi łączyć zimową elastyczność oraz letnią sztywność

Mieszanka gumowa opon zimowych jest miękka, przez co zachowuje elastyczność w niskich temperaturach. Dzięki temu elementy bieżnika mogą pracować we właściwy sposób. W wysokiej temperaturze staje się jednak zbyt miękka, przez co ściera się wyjątkowo szybko i łatwo traci przyczepność.

Letnia mieszanka ma natomiast wysoką twardość, która pozwala utrzymać jej optymalną sztywność w upalne dni. Jednak, gdy temperatura obniża się poniżej 7 stopni Celsjusza, letnia mieszanka zaczyna się robić zbyt sztywna. Wraz ze spadkiem temperatury jej rosnąca sztywność sprawia, że bieżnik nie jest w stanie pracować we właściwy sposób – w efekcie w niskich temperaturach letnie opony łatwo tracą przyczepność nawet na suchej nawierzchni.

Całoroczna mieszanka równoważy sztywność i elastyczność w dodatnich i ujemnych temperaturach – zakres, w którym opony całoroczne utrzymują swoje optymalne parametry to od około -10 do mniej więcej +30°C.

Wzór bieżnika opon wielosezonowych równoważy ilość nacięć oraz gładkich powierzchni

Opony zimowe wykorzystują bieżniki, w których bloki są pokryte dużą ilością lameli – małych nacięć zwiększających liczbę krawędzi bieżnika. Dzięki temu skutecznie wgryzają się w warstwę śniegu i utrzymują przyczepność na zaśnieżonych i oblodzonych drogach. Głębokie kanały bieżników zimowych pomagają odprowadzać wodę i błoto pośniegowe w trakcie odwilży.

Opony letnie otrzymują bieżniki, w których bloki są gładkie i mają dużą powierzchnię. Dzięki temu zapewniają szeroki obszar styku z podłożem, co przekłada się na wysoką przyczepność na suchej nawierzchni. Gładkie bloki stają się jednak bezużyteczne na śniegu – brak lameli sprawia, że opony letnie bardzo łatwo tracą przyczepność w zimowych warunkach. Letnie bieżniki wykorzystują także szerokie kanały obwodowe, które odprowadzają wodę w deszczowe dni i obniżają ryzyko aquaplaningu.

Bieżniki opon całorocznych muszą równoważyć ilość nacięć oraz gładkich powierzchni tak, aby móc zaoferować przyczepność zarówno latem, jak i zimą. W efekcie mają więcej lameli niż opony letnie, ale bloki bieżnika zachowują więcej gładkiej powierzchni niż w oponach zimowych.

Zalety i wady opon całorocznych

Efektem rozwiązań stosowanych w oponach wielosezonowych jest kilka zalet, ale również dosyć znaczące wady. Wśród korzyści wynikających z posiadania opon całorocznych wymienia się:

• Wygodę i oszczędność czasu – jazda na oponach całorocznych pozwala uniknąć konieczności sezonowej wymiany opon. Dzięki temu nie trzeba dwa razy w roku stać w długich kolejkach tworzących się w serwisach wulkanizacyjnych na przełomie sezonów. Oczywiście nie da się całkowicie uniknąć kontroli i wizyt u wulkanizatora, ale można przeprowadzić je w dowolnym momencie.
• Oszczędność miejsca – komplet opon wielosezonowych oznacza, że nie trzeba zaprzątać sobie głowy miejscem na składowanie drugiego kompletu oczekującego na zmianę sezonu. Przygotowanie miejsca na przechowywanie opon wymaga zarówno przestrzeni, jak i odpowiednich warunków panujących w pomieszczeniu. Nie wszyscy są w stanie wygospodarować takie miejsce, więc są zmuszeni płacić dodatkowo za przechowalnię opon. Zestaw wielosezonowy skutecznie rozwiązuje ten problem.
• Spokój użytkowania – wybierając opony całoroczne, zdejmujemy sobie z barków dylemat: kiedy wymienić opony? Na przełomie sezonów wielu kierowców zadaje sobie to pytanie nie bez powodu. Przykładowo, zbyt wczesna wymiana opon zimowych na letnie sprawia, że niespodziewany atak zimy na początku wiosny może unieruchomić nasz samochód. Dzięki oponom całorocznym można uniknąć takiego problemu.

Wady opon wielosezonowych to natomiast:

• Kompromisowe osiągi – przez to, że bieżniki wielosezonowe nie są projektowane stricte pod jeden sezon, nie mogą zapewnić tak wysokich możliwości, jak opony letnie i zimowe w odpowiadających im porach roku. To wada, która jest szczególnie odczuwalna w dwóch przypadkach: w skrajnych warunkach sezonowych (szczególnie wysokie temperatury i ulewne deszcze w sezonie letnim oraz wyjątkowo śnieżna i mroźna pogoda w sezonie zimowym), a także przy wysokiej dynamice jazdy i nastawieniu na osiągi.
• Obniżona trwałość – z uwagi na obniżoną odporność na skrajne warunki sezonowe, opony całoroczne mogą szybciej ulegać zużyciu. Ponadto jeden komplet siłą rzeczy nie zdoła pokonać tak dużego dystansu, jak dwa osobne na poszczególne sezony. W efekcie, jeżeli jeździmy szczególnie dużo, to opony wielosezonowe mogą stać się uciążliwe oraz nieopłacalne.

Czy warto wybrać opony wielosezonowe? Opinie ekspertów

Po podsumowaniu wad i zalet opon całorocznych można zauważyć, że pytanie: „czy warto wybrać opony całoroczne?”, należy zamienić na: „w jakich przypadkach warto wybrać opony całoroczne?”. Zdaniem ekspertów wszystko sprowadza się bowiem do sposobu użytkowania auta. Istotne jest: gdzie jeździmy, czym jeździmy oraz jak jeździmy. Opony wielosezonowe stanowią trafne rozwiązanie w przypadku kierowców, którzy:

• Korzystają z samochodu przede wszystkim w mieście oraz na dobrze utrzymanych drogach i są w stanie zrezygnować z jazdy w przypadku wystąpienia skrajnie trudnych warunków
• Poruszają się samochodem o niewysokiej mocy i charakteryzują umiarkowanym stylem prowadzenia
• Wykonują niewysokie przebiegi roczne

Czy opony całoroczne się opłacają?

Przy przebiegach na poziomie kilku tys. km rocznie opony całoroczne mogą rzeczywiście wygenerować odczuwalne oszczędności. Przy około 10 tys. km powinny okazać się kosztem porównywalnym do opon sezonowych. Wyższe przebiegi mogą natomiast uczynić zakup kompletu całorocznego nieopłacalnym – wymiana będzie konieczna na tyle często, że korzyści wynikające z opon całorocznych mogą stać się nieodczuwalne a ich wady jeszcze bardziej wyraźne.

Jak oznaczone są opony wielosezonowe?

Aby określić, który model może zaoferować wystarczające parametry do jazdy przez cały rok, należy zwrócić uwagę na oznaczenia opon umieszczone na jego ścianie bocznej. W tym celu należy szukać symboli M+S i 3PMSF.

• M+S (Mud and Snow) – to oznaczenie wskazuje, że producent opony starał się uczynić ją zdatną do użytku na śniegu i błocie pośniegowym. Nie jest to jednak symbol homologacji zimowej obowiązujący w Europie – producenci mogą dowolnie umieszczać na swoich modelach znak M+S bez żadnych dodatkowych testów. W efekcie samo oznaczenie M+S nie stanowi zapewnienia o tym, że zimowe możliwości opon zostały zweryfikowane w wymagających warunkach – opony, które mają wyłącznie to oznaczenie, nie powinny być traktowane jak całoroczne.
• 3PMSF (Three-peak mountain snowflake) to symbol przyjmujący formę płatka śniegu na tle trzech szczytów górskich, który oznacza homologację zimową obowiązującą w krajach UE. Aby otrzymać znak 3PMSF, opony muszą przejść testy w wymagających warunkach zimowych. Dlatego dopiero opony z takim symbolem mogą zostać uznane za całoroczne.

Jakie opony wielosezonowe wybrać?

To, czy opony całoroczne spełnią nasze oczekiwania, jest w znacznym stopniu zależne od tego, jaki model wybierzemy. Możliwości opon całorocznych są bowiem uzależnione od klasy, do której należy dany model. Opony wielosezonowe klasy premium zapewniają najwyższe i najlepiej zrównoważone osiągi, obejmujące nie tylko bezpieczeństwo w sezonie letnim i zimowym, ale również parametry takie jak komfort oraz odporność na zużycie. Stanowią one nieco droższy wybór, ale mogą dzięki temu sprawdzić się również przy bardziej intensywnym użytkowaniu – np. przy częstszym poruszaniu się na trasach lub jeździe w nieco bardziej wymagających warunkach.

Opony całoroczne klasy średniej stanowią natomiast odpowiedź na potrzeby kierowców, którzy oczekują czegoś więcej niż tylko podstawowe bezpieczeństwo, ale ich wymagania nie są przy tym szczególnie wysokie. Jeżeli natomiast potrzebujemy opon całorocznych wyłącznie do okazyjnej jazdy „wokół komina”, np. aby kilka razy w tygodniu podjechać na zakupy i pokonać kilka-kilkanaście kilometrów po mieście, to wystarczającym rozwiązaniem mogą być tanie opony wielosezonowe klasy budżetowej. Należy mieć jednak na uwadze, że w deszczowych warunkach czy przy mocnych opadach śniegu ich parametry mogą być dosyć mocno ograniczone.