Zużyte opony są niezwykle cenne. Choć ich bieżnik nie jest już w stanie zapewnić odpowiednich właściwości jezdnych, to mogą zostać wykorzystane na wiele innych sposobów. Dlatego nie wolno ich po prostu wyrzucać na wysypisko. Utylizacja oraz recykling opon pozwolą ponownie wykorzystać stare opony i pozyskane z nich surowce. Gdzie oddać zużyte opony, aby mogły zostać właściwie wykorzystane?
Recykling opon – co można zrobić ze zużytych opon?
Guma używana do produkcji opon zawiera w składzie wiele substancji, które są nieprzyjazne dla środowiska i mogą rozkładać się nawet przez sto lat. Można wśród nich wymienić przede wszystkim sadzę i krzemionkę, ale też m.in. oleje i żywice. Oprócz mieszanki gumowej opona składa się także z oplotu stalowego oraz tekstylnego. To również cenne surowce, które mogą być ponownie wykorzystane.
Zużyte opony mogą zostać poddane odzyskowi energetycznemu. Wykorzystuje się je wówczas jako wysokoenergetyczne paliwo w cementowniach. Recykling materiałowy polega na oddzieleniu od siebie różnych typów materiałów zawartych w oponie, aby ponownie wykorzystać je w produkcji.
Opasanie stalowe trafia do huty, gdzie może zostać przetopione. Tekstylia są wykorzystywane jako składnik betonu, poprawiający jego wytrzymałość oraz żywotność. Guma jest natomiast cięta i rozdrabniana w kilku krokach na coraz mniejsze kawałki. Uzyskany w ten sposób granulat gumowy ma wiele zastosowań.
Granulat uzyskany z recyklingu może zostać wykorzystany do produkcji innych produktów gumowych: wycieraczek i dywaników samochodowych, nawierzchni boisk i placów zabaw, a także m.in. w budowie dróg czy podkładów kolejowych.
Opony można również poddać procesowi pirolizy, co pozwala odzyskać z mieszanki gumowej jej poszczególne składniki: oleje oraz karbonizat, który można przekształcić w sadzę techniczną. Sadza pozyskana ze zużytych opon może posłużyć jako barwnik lub zostać wykorzystana w produkcji nowych opon. Oleje również mogą ponownie stać się częścią opon.
Gdzie oddać zużyte opony?
Przepisy określają odsetek opon, które należy poddać odzyskowi i recyklingowi. Prawo nakłada na producentów oraz dystrybutorów obowiązek odzysku minimum 75% tonażu opon. Co najmniej 15% musi zostać poddane recyklingowi. Prawidłowa utylizacja opon jest możliwa dzięki przekazaniu zużytych egzemplarzy we właściwe miejsca.
Istnieje kilka dróg, dzięki którym opony mogą zostać poddane recyklingowi. Aby pozbyć się starego ogumienia zgodnie z prawem, można:
- Zostawić opony w zakładzie wulkanizacyjnym. Można to zrobić podczas wymiany kompletu na nowy. Zakłady wulkanizacyjne nie mają obowiązku przyjmować zużytych opon, ale wiele z nich oferuje taką możliwość za darmo, lub za drobną opłatą.
- Oddać ogumienie w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów (PSZOK). Przed oddaniem opon warto dowiedzieć się, jakie zasady obowiązują w naszej gminie. Oddawanie opon do PSZOK może być objęte limitami (np. 4 opony rocznie).
- Zgłosić się ze zużytymi oponami do Centrum Utylizacji Opon (CUO). To rozwiązanie przeznaczone przede wszystkim dla podmiotów oddających duże partie ogumienia. Po zgłoszeniu się do Centrum Utylizacji Opon można uzyskać nieodpłatny odbiór opon wraz z ich transportem do punktu odzysku i wystawieniem odpowiedniej dokumentacji. CUO odbiera opony osobowe w minimalnej liczbie 250 szt. Wymagana minimalnie liczba opon motocyklowych to 100 szt. Dla opon ciężarowych minimalne zgłoszenie wynosi 70 szt.
- Zostawić opony podczas lokalnej zbiórki odpadów. Wiele samorządów przeprowadza takie akcje regularnie. Można się wówczas pozbyć śmieci, których nie należy wrzucać do zwykłych pojemników i na wysypiska. Zużyte opony również wliczają się do tej grupy odpadów.
Utylizacja opon – drugie życie starego ogumienia
Zużyte opony mogą po przekazaniu w odpowiednie miejsca wykorzystane na cztery sposoby: recykling materiałowy, odzysk energetyczny, bieżnikowanie lub eksport. Takie ogumienie może mieć również wiele innych zastosowań, zanim trafi do odzysku lub recyklingu.
Zużyte opony są powszechnie wykorzystywane na torach gokartowych jako ściany pochłaniające uderzenia wjeżdżających w nie gokartów. Co jeszcze można zrobić z opon? Stare ogumienie można spożytkować w ogrodzie jako doniczki czy kwietniki. Również przydomowe place zabaw mogą zyskać większą atrakcyjność w oczach dzieci, dzięki huśtawkom z opon.
Zużyte opony są cennym źródłem surowców wtórnych. Mają też wiele alternatywnych zastosowań i nie należy traktować ich jak zwyczajnych odpadów. Dzięki odpowiedniemu postępowaniu stare opony oraz ich składniki mogą przysłużyć się kolejnym użytkownikom nie zanieczyszczając tym samym środowiska.
