Polskie prawo nie przewiduje kar za jazdę na letnich oponach zimą. Policja nie może nałożyć na kierowcę mandatu również za jazdę na zimówkach w sezonie letnim. Jednak mandat za opony jest obecny w polskich przepisach. Co warto wiedzieć, aby uniknąć konsekwencji związanych z niewłaściwymi oponami, nie tylko zimą?
Mandat za brak opon zimowych nie istnieje w Polsce
W związku z tym, że obowiązek opon zimowych nie jest w Polsce uregulowany prawnie, nie ma również mandatów za brak opon zimowych. W taryfikatorze znalazły się jednak dwie pozycje związane z jazdą w sezonie zimowym, które są podstawą do nałożenia kary. Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym mówi:
- Art.60 ust.2 pkt 5: „Zabrania się kierującemu używania opon z umieszczonymi w nich na trwałe elementami przeciwślizgowymi”. W tym punkcie chodzi oczywiście o opony z kolcami, które w Polsce są legalne wyłącznie w rajdach zimowych i wyścigach zimowych za zgodą zarządcy drogi, na której organizowane są takie zawody. Jeżdżąc na zimowych oponach z kolcami na drogach publicznych, z pewnością otrzymamy mandat w przypadku kontroli.
- Art.60 ust.3: „Używanie łańcuchów przeciwślizgowych na oponach jest dozwolone tylko na drodze pokrytej śniegiem”. Czyli jeżdżąc z założonymi łańcuchami po odkrytym asfalcie, również otrzymamy mandat.
Każdy z powyższych przypadków wiąże się z mandatem w wysokości 100 zł. Jednak w przypadku innych uchybień związanych z oponami, mandat może opiewać na kwotę nawet 3000 złotych.
Mandat za opony – w jakich sytuacjach można go otrzymać?
Polskie przepisy uwzględniają mandat za opony w kilku sytuacjach. Podstawą jest jazda na oponach, które nie są zanadto zużyte. Minimalna głębokość bieżnika wynosi 1,6 mm. Jeżeli podczas kontroli policjant zauważy, że nasze opony są dosyć „łyse” i podczas pomiaru okaże się, że ich bieżnik ma mniejszą wysokość niż 1,6 mm lub jest niższy niż wskaźnik TWI, to z pewnością otrzymamy mandat. Dlatego warto wiedzieć, jak zmierzyć głębokość bieżnika samodzielnie, aby w porę wykryć, że nasze opony powinny zostać niezwłocznie wymienione na nowe.
Eksperci wskazują jednak, że opony zimowe należy wymienić na nowe, gdy ich bieżnik jest niższy niż 4 mm. W przypadku opon letnich zaleca się wymianę przy 3 mm. Poniżej tych wysokości bieżnika parametry ogumienia znacząco obniżają się, przez co spada również bezpieczeństwo jazdy.
Opony muszą być również wolne od uszkodzeń. Jeżeli na ich powierzchni widoczne są bąble, pęknięcia czy też ubytki lub ukruszenia na bieżniku/ścianach bocznych, to możemy zostać nawet ukarani za stwarzanie zagrożenia w ruchu lądowym. Wiąże się to nie tylko z grzywną, ale również zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego w związku z niewłaściwym stanem technicznym pojazdu.
Ponadto mandat jest przewidziany również w sytuacjach, gdy:
- opony wystają poza obrys pojazdu,
- na dwóch stronach tej samej osi zamontowane są różne opony – wyjątkiem jest koło zapasowe i dojazdowe umożliwiające dojazd do punktu, gdzie możemy naprawić przebitą oponę,
- wiek ogumienia przekroczył 10 lat – aby sprawdzić wiek opony, należy odczytać numer DOT umieszczony na ścianie bocznej ogumienia,
- indeks nośności/prędkości jest niezgodny z wymaganiami pojazdu – wyjątkiem od tej reguły są opony zimowe. Dopuszcza się obniżenie indeksu prędkości opon zimowych. Wynika to z tego, że takie opony są lżejsze i zapewniają lepszą przyczepność na śniegu, a zimą i tak z uwagi na gorsze warunki drogowe jeździ się wolniej. Wówczas na desce rozdzielczej pojazdu musi zostać umieszczona naklejka przypominająca o tym, że nasze opony są dostosowane do jazdy z niższą prędkością. Indeks prędkości nie może być niższy niż indeks Q – do 160 km/h. W przypadku decyzji o zmianie indeksu prędkości opon specjaliści zalecają obniżenie go o maksymalnie jeden – np. z H (210 km/h) do U (200 km/h), chociaż przepisy pozwalają zejść o dwa indeksy prędkości w dół – np. z H do T (190 km/h). Należy pamiętać, że ogumienie z obniżonym indeksem prędkości zużyje się szybciej, zmieni się również charakterystyka prowadzenia, oraz m.in. może wydłużyć się droga hamowania. Dlatego należy dokładnie przemyśleć tę decyzję i zdecydowanie najlepiej pozostać przy indeksie prędkości opon zimowych zalecanym przez producenta.